Lịch sử của trà bắt nguồn từ đâu Qua một mùa đông Máy đánh bóng bê tông dài lạnh lẽo làm bạn với củi lửa, bếp núc, sớm nay, khí xuân về trên rẻo cao với tia nắng hồng, ngân vang tiếng khèn và rộn ràng tiếng cười vui, gọi nhau đánh còn đánh quay của các trai thanh gái lịch. Đất trời thay đổi, lòng người cũng phơi phới hơn, chợt nghe cái thú tiêu dao giục giã trong lòng, người Già lấy ở gác bếp ra một lóng tre đã ngả vàng đen xạm. Đôi bàn tay gầy guộc, nhăn nhúm, người Già từ từ gỡ nút lá chuối ra, lấy ra một vật khôcứng, xù xì góc cạnh phảng phất hương thơm hỏa cỏ pha lẫn mùi khói bếp vấn vương. Rồi cũng đôi tay ấy thoăn thoắt dùng 1 con dao nhọn cắt một ít từ cái vật tròn tròn, đen xì, nướng qua bếp lửa. Hương thơm tỏa ra sực nức căn nhà sàn. Tất cả như bừng tỉnh! Cái vật tròn tròn, đen đen đó là gì? Là á phiện? Một thứ thảo dược? Không! Đó là một đặc sản của đồng bào người Mông, người Dao: Trà Lam. Thôn nữ hái trà lam Trà Lam là đặc sản độc đáo của người Dao Hà Giang Từ nhiều năm về trước, trên những con đường báo giá máy mài nền bê tông rừng quanh co giữa núi đồi chập chùng Tây Côn Lĩnh, danh tiếng của chè shan tuyết Hà Giang đã theo chân những đoàn lừa thồ hang hoá sang đất Trung Hoa. Tương truyền, để lấy lòng Hoàng đế nhà Thanh, các vua Mèo đã sai người phi ngựa không kể ngày đêm mang loại trà lộc tiền minh tới Bắc Kinh cho Hoàng đế Thanh quốc ngự lãm. Thế nhưng do đường đi xa xôi ngàn dặm, giống ngựa trung du thể hình bé, chạy chậm nên hầu hết trà khi đến tay vua Thanh đã biến chất. Vì vậy mà những người Dao, người Mông đã sáng tạo ra loại trà bỏ ống tre này, vừa để lưu trữ trà được lâu dài lại vừa mang hương vị độc đáo